Αντιμέτωποι με την θλίψη και την απώλεια.
Κατανόηση της διαδικασίας του θρήνου. Οδηγός στον θρήνο και το πένθος.
Η απώλεια κάποιου ή κατι αλλου που που αγαπάς ή σε νοιάζει είναι πολύ επώδυνη. Ενδέχεται να αντιμετωπίσεις όλα τα είδη δύσκολων συναισθημάτων και μπορεί να αισθάνεσαι οτι ο πόνος και η θλίψη που αντιμετωπίζεις δεν θα σας αφήσει ποτε. Όμως, ενώ δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος για να θρηνήσει καποιος, υπάρχουν υγιείς τρόποι για να αντιμετωπίσει τον πόνο που, με τον καιρό, μπορεί να τον ανανεώσει και να του επιτρέψει να προχωρήσει σε νεο σταδιο ζωης. Τι είναι η θλίψη;
Η θλίψη είναι μια φυσική αντίδραση στην απώλεια. Είναι ο συναισθηματικός πόνος που αισθάνεται κάποιος όταν κάτι ή κάποιος που αγαπάς έχει αφαιρεθεί απο κοντα σου. Οσο πιο σημαντική η απώλεια, τόσο πιο έντονη θα είναι η θλίψη. Μπορεί να συνδέσεις τη θλίψη με το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, η οποία είναι συχνά η αιτία του πιο έντονου είδους θλίψης, αλλά οποιαδήποτε απώλεια μπορεί να προκαλέσει θλίψη, όπως οι εξής: ◾ διάλυση γαμου ή σχέσης
◾ απώλεια της υγείας
◾ Χάμος εργασίας
◾ Απώλεια της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας
◾ αποβολή
◾ Συνταξιοδότηση
◾ Ο θάνατος ενός κατοικίδιου ζώου
◾ Απώλεια πολύτιμου όνειρου
◾ σοβαρή ασθένεια ενός αγαπημένου προσώπου
◾ απώλεια μιας φιλίας
◾ απώλεια ασφάλειας μετά από ένα τραύμα
◾ πώληση του σπίτιου της οικογένειας Οσο πιο σημαντική η απώλεια, τόσο πιο έντονη η θλίψη. Ωστόσο, ακόμη και ανεπαίσθητες απώλειες μπορεί να οδηγήσουν σε θλίψη. Για παράδειγμα, μπορεί να αντιμετωπίσεις θλίψη μετά τη μετακίνηση από το σπίτι, την αποφοίτησή σου από το κολέγιο, αλλάζοντας θέσεις εργασίας, μετα την πώληση του σπιτιού της οικογένειάς σου, ή οταν αποσυρθείς από μια καριέρα που αγαπούσες. Ο καθένας θλίβεται με διαφορετικό τρόπο
Το πένθος είναι μια προσωπική και πολύ ατομική εμπειρία. Πώς πενθεις εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως την προσωπικότητά σου, και στυλ αντιμετώπισης, την εμπειρία της ζωής σου, την πίστη η πειθω σου, καθώς και τη φύση της απώλειας. Η διαδικασία του θρήνου παίρνει χρόνο. Η θεραπεια συμβαίνει σταδιακά. Δεν μπορεί να αναπτυχθει αναγκαστικα, ή βιαστικά και δεν υπάρχει «κανονικο» χρονοδιάγραμμα πένθους. Μερικοί άνθρωποι αρχίζουν να αισθάνονται καλύτερα σε εβδομάδες ή μήνες. Για άλλους, η διαδικασία του θρήνου μετριέται σε χρόνια. Όποια και αν είναι η εμπειρία της θλίψη σου, είναι σημαντικό να είσαι υπομονετικος με τον εαυτό σου και αφήσε τη διαδικασία να εξελιχθεί φυσικά. Μύθοι και αλήθειες για τη θλίψη
ΜΥΘΟΣ: Ο πόνος θα φυγει γρηγορότερα εάν τον αγνοήσουμε.
Γεγονός: Προσπαθώντας να αγνοήσεις τον πόνο σου ή να το κρατήσεις επιφανειακα μυστικο, μαλλον θα κάνει τα πράγματα χειρότερα σε μακροπρόθεσμη βάση. Για πραγματική θεραπεία είναι απαραίτητο να αντιμετωπίσεις τη θλίψη σου και ασχολείσαι ενεργά με αυτό.
ΜΥΘΟΣ: Είναι σημαντικό να «είσαι ισχυρος» για την αντιμετώπιση της απώλειας.
Γεγονός: Αίσθημα λυπης, φοβου, ή μοναξιάς είναι η φυσιολογική αντίδραση στην απώλεια. Το κλάμα σου δεν σημαίνει ότι είσαι αδύναμος. Δεν χρειάζεται να "προστατεύσεις" την οικογένεια ή τους φίλους σου με γενναία τοποθέτηση μπροστα τους. Εμφάνισε τα αληθινά συναισθήματά σου και αυτο μπορεί να βοηθήσει και εσενα και αυτους. ΜΥΘΟΣ: Αν δεν κλαίνε, αυτό σημαίνει ότι δεν πενθουν για την απώλεια.
Γεγονός: Το κλάμα είναι μια φυσιολογική αντίδραση σε θλίψη, αλλά δεν είναι η μόνη. Όσοι δεν κλαίνε μπορεί να αισθανθουν τον πόνο εξίσου βαθιά με τους άλλους. Μπορούν απλά να έχουν άλλους τρόπους που το δείχνουν.
ΜΥΘΟΣ: Η θλίψη θα πρέπει να διαρκέσει περίπου ένα χρόνο.
Πραγματικότητα: Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος χρονικό πλαίσιο πένθους. Πόσο καιρό θα παρει διαφέρει από άτομο σε άτομο. Τα πέντε στάδια της θλίψης της ψυχολογου Elisabeth Kübler-Ross :
◾ Άρνηση: " δεν μπορεί να συμβαίνει σε μένα κατι τετοιο."
◾ Θυμός: "Γιατί συμβαίνει αυτό; Ποιος φταίει; "
◾ Διαπραγμάτευση: "αν δεν συμβεί, σε αντάλλαγμα θα ειμαι ποιο ____"
◾ Κατάθλιψη: "Είμαι πολύ λυπημένος, δεν θελω ποτε ποια τίποτα."
◾ Αποδοχή: "αισθανομαι ειρήνη για οτι συνέβη."
Αντί για μια σειρά από στάδια, θα μπορούσαμε επίσης να σκεφτούμε τη διαδικασία του θρήνου ως ένα τρενάκι του λούνα παρκ, με πολλα σκαμπανεβάσματα, καλές και κακές στιγμές. Όπως πολλά ρόλερ κόστερ, η διαδρομή τείνει να είναι πιο τραχύα στην αρχή, τα χαμηλά επίπεδα μπορεί να είναι βαθύτερα και περισσότερα, με δύσκολες περιόδους που πρέπει να γίνουν λιγότερο έντονες και μικρότερες όσο περνάει ο καιρός, αλλά χρειάζεται χρόνος για να ξεχασεις μια απώλεια. Ακόμα και χρόνια μετά από μια απώλεια, σε ειδικές εκδηλώσεις, όπως ενας γάμος ή γέννηση, η βαπτιση ενός παιδιού, μπορεί να εξακολουθεις να αντιμετωπίζεις μια ισχυρή αίσθηση της θλίψης. Τα συνήθη συμπτώματα της θλίψης:
◾ Σοκ και δυσπιστία - Ακριβως μετά από μια απώλεια , μπορεί να είναι δύσκολο να αποδεχθείς ό, τι συνέβη . Μπορεί να αισθανθεις μούδιασμα , πρόβληματιζεσε πιστεύοντας ότι η απώλεια συνέβη πραγματικά , ή ακόμη και να αρνηθείς την αλήθεια . Αν κάποιος που αγαπάς έχει πεθάνει , μπορεί να σου κινισε την αισθηση να περιμένεις αυτόν ή αυτήν να ξαναελθει, ακόμα κι αν ξέρεις οτι αυτός ή αυτή έχει φύγει .
◾ Θλίψη - Ριζική θλίψη είναι ίσως η πιο καθολικη εμπειρία απο ολα τα σύμπτωμα του πενθους . Μπορεί να έχεις ένα αίσθημα κενού , απελπισίας , λαχτάρας , ή βαθιάς μοναξιάς . Μπορεί να κλαίς , επίσης, πολλοι ή αισθάνονται συναισθηματικά ασταθής. ◾ Ενοχή - μπορεί να μετανιώσεις ή να αισθάνεσαι ένοχος για πράγματα που κάνατε ή δεν ειπατε ή δεν σκεφτηκατε. Μπορεί επίσης να αισθάνεσαι ένοχος για ορισμένα συναισθήματα ( π.χ. αίσθημα ανακουφισης όταν το πρόσωπο πέθανε μετά από μια μακρά , δύσκολη ασθένεια ) . Μετά το θάνατο , ίσως ακόμη και να αισθάνεσαι ένοχος για κατι που δεν εχεις κάνει για να αποτρέψεις το θάνατο , ακόμη και αν δεν υπήρχε τίποτα περισσότερο που θα μπορούσε να έχει γίνει . ◾ Θυμος - Ακόμη και αν η απώλεια δεν ήταν λάθος κανενός, μπορεί να αισθάνεσαι θυμωμένος και αγανακτισμένος. Αν έχεις χάσει ένα αγαπημένο σου πρόσωπο, μπορεί να είσαι θυμωμένος με τον εαυτό σου, Το Θεό, τους γιατρους, ή ακόμα και το πρόσωπο που έχασε τη ζωή του, γιατι σε εγκατάλειψε. Μπορεί να αισθανθείς την ανάγκη να κατηγορήσεις κάποιον για την αδικία που έγινε. ◾ Φόβος - Μια σημαντική απώλεια μπορεί να προκαλέσει σειρά από ανησυχίες και φόβους. Μπορεί να αισθάνεσαι ανήσυχος, ανήμπορος, ή ανασφαλείς. Ακόμη ,μπορεί να έχεις κρίσεις πανικού. Ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου μπορεί να προκαλέσει φόβους για την δικη σου θνησιμότητα, τωρα που αντιμετωπίζεις τη ζωή χωρίς το εν λόγω πρόσωπο, ή τις ευθύνες που έχεις τώρα να αντιμετωπίσεις μόνος. ◾ Σωματικά συμπτώματα - Συχνά σκέφτεσε τη θλίψη ως αυστηρά συναισθηματική διαδικασία, αλλά η θλίψη συνεπάγεται συχνά με σωματικά προβλήματα, όπως κόπωση, ναυτία, μειωμένη ανοσία, απώλεια ή αύξηση βάρους, πονιδια και πόνους, η αϋπνία. ΜΗΝ ΠΕΝΘΕΙΣ ΜΟΝΟΣ . Εύρεση υποστήριξης μετά την απώλεια
◾ Επικοινωνησε με τους φίλους και τα μέλη της οικογένειας - Τώρα είναι η ώρα να στηριχθείς στους ανθρώπους που νοιάζονται για σένα , ακόμα και αν είσαι υπερήφανος για το οτι εισαι ισχυρος και αυτάρκης . Σχεδιάσε να εχεις τους αγαπημένους σου κοντά σου, παρά την αποφυγή τους , και θα αποδεχθεί η βοήθεια που προσέφερουν, ως πολυτιμη . Πολλάκις, οι άνθρωποι θέλουν να βοηθήσουν , αλλά δεν ξέρουν πώς , αν τους πούμε ό, τι χρειάζετε , είτε πρόκειται για ένα ώμο, να σε ακουσει ή να βοηθήσει με το πενθος . ◾ Ανακουφιση από την πίστη σου - Αν ακολουθεις καποια θρησκευτική παράδοση, οι τελετουργίες μπορεί να προσφέρουν ανακουφιση απο το πένθος. Πνευματικες δραστηριότητες που έχουν νόημα για εσενα, όπως η προσευχή, ο διαλογισμός, ή εκκλησιασμος, μπορεί να προσφέρουν παρηγοριά. Αν αμφισβητησεις την πίστη σου στον απόηχο της απώλειας, να μιλήσεις με ένα μέλος του κληρού ή άλλους στην θρησκευτική κοινότητα σου. ◾ Γίνε μέλος μιας ομάδας υποστήριξης - Με την θλίψη μπορεί να αισθάνεσαι πολύ μόνος, ακόμα και όταν έχεις τους αγαπημένους σου γύρω σου. Κοινή ομιλια με μια ομαδα πενθουντων η με άλλους που έχουν βιώσει παρόμοιες απώλειες μπορεί να βοηθήσει. Για να βρείς ομάδα υποστήριξης στην περιοχή σου, επικοινωνήσε με τα τοπικα νοσοκομεία, γηροκομεία, και συμβουλευτικά κέντρα. ◾ Μιλησ ε με έναν σύμβουλο ή θεραπευτή - Εάν η θλίψη σου μοιάζει με πάρα πολύ βαρυ φορτιο, καλέσε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας με εμπειρία στην παροχή συμβουλών για πενθουντες. Ένας έμπειρος θεραπευτής μπορεί να σε βοηθήσει να επιβιωσεις εν μέσω έντονων συναισθημάτων και να ξεπεράσεις τα εμπόδια του πένθος. ◾ Αντιμετωπισε τα συναισθήματά σου . Μπορείς να δοκιμάσεις να καταστείλεις τη θλίψη σου , αλλά δεν μπορείτε να το αποφύγεις για πάντα . Για να θεραπεύθεις , θα πρέπει να αναγνωρίσεις τον πόνο σου . Προσπαθώντας να αποφύγεις τα συναισθήματα της θλίψης και της απώλειας ισως να παρατείνεις τη διαδικασία του θρήνου . Άλυτα προβληματα πενθους μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε επιπλοκές όπως η κατάθλιψη , το άγχος , κατάχρηση ουσιών , και προβλήματα υγείας . ◾ Εκφράσε τα συναισθήματά σου με ένα απτό και δημιουργικό τρόπο . Γράψε για την απώλειά σου σε ένα περιοδικό . Αν έχεις χάσει ένα αγαπημένο πρόσωπο , γράψε ένα γράμμα, η ποιημα, λέγοντας πράγματα που ποτέ δεν πήρε να πει ? Κάνε ένα λευκώμα με φωτογραφίες για τον εορτασμό της ζωής του ατόμου ? Ή δειλωσε συμμετοχη σε μια αιτία ή ενα οργανισμό που ήταν σημαντικό για αυτόν ή αυτήν . ◾ Κοίτα τη σωματική σου υγεία . Το μυαλό και το σώμα είναι συνδεδεμένα . Όταν αισθάνεσαι καλά σωματικά , θα πρέπει επίσης να αισθάνεσαι καλύτερα συναισθηματικά . Η καταπολέμηση του στρες και της κούρασης θα πάρει αρκετό ύπνο , σωστή διατροφή και άσκηση . Μην χρησιμοποιείς οινόπνευμα ή φάρμακα για να μουδιάσει ο πόνος της θλίψης ή να άλλαξης τη διάθεσή σου με τεχνητά μέσα. ◾ Μην αφήνεις κανέναν να σου πει πώς να αισθάνεσαι, και να μην αφηνεις τον εαυτό σου να πει πώς να αισθάνεσαι. Κανένας άλλος δεν μπορεί να σου πει πότε: είναι η ώρα να "προχωρήσουμε" ή "το ξεπεράσες." Αφήσε τον εαυτό σου να αισθάνεται ό, τι αισθάνεται χωρίς ντροπή ή δικαστική απόφαση. Είναι εντάξει να είσαι θυμωμένος, να φωνάξεις τους ουρανούς, να κλάψεις ή να μην κλάψεις. Είναι επίσης εντάξει να γελάσεις, να βρεις στιγμές χαράς, και να αφήσεις το πενθος να περασει όταν είσαι έτοιμος. ◾ προγραμματίσε το μέλλον για "πυροδοτηση πενθους". Επετείους, διακοπές, και ορόσημα που μπορούν να ξυπνήσουν αναμνήσεις και συναισθήματα. Να είσαι προετοιμασμένος για μια συναισθηματική κατραπακιά, και να ξέρεις ότι αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. Αν μοιράζεσαι μια εκδήλωση, η διακοπές, ή κύκλο ζωής με άλλους συγγενείς, να τους μιλήσεις από πριν για τις προσδοκίες σου και να συμφωνήσετε σχετικά με στρατηγικές για να τιμήσετε το πρόσωπο που αγαπούσατε. Όταν το πενθος δεν περνα. Μπορεί να έχεις πρόβλημα αποδοχής του θανάτου καιρό μετά την εμφάνισή του ή να είσαι τόσο απασχολημένος με το άτομο που πέθανε οπου διαταράσσετε η καθημερινότητά σου και υπονομεύιντε άλλες σχέσεις σου.
Τα συμπτώματα της περίπλοκης θλίψης περιλαμβάνουν:
◾ Έντονη επιθυμία και λαχτάρα για τον θανόντα
◾ ενοχλητικές σκέψεις ή εικόνες από το αγαπημένο σου πρόσωπο
◾ άρνηση του θανάτου ή αίσθηση δυσπιστίας
◾ φαντάζεσαι ότι το αγαπημένο σου πρόσωπο είναι ζωντανό
◾ Ψάχνεις για το πρόσωπο σε γνωστά μέρη
◾ Αποφεύγεις πράγματα που σου θυμίζουν το αγαπημένο σου πρόσωπο
◾ Extreme θυμό ή πικρία για την απώλεια
◾ αίσθηση ότι η ζωή σου είναι άδεια ή χωρίς νόημα Η διαφορά μεταξύ θλίψης και κατάθλιψης
Άλλα συμπτώματα που υποδηλώνουν την κατάθλιψη, δεν είναι μόνο το πενθος:
◾ Έντονη, διάχυτη αίσθηση ενοχής
◾ Σκέψεις αυτοκτονίας ή η ενασχόληση με τον θανατο
◾ αισθήματα απελπισίας και αναξιότητας
◾ αργή ομιλία και κινήσεις του σώματος
◾ αδυναμία να λειτουργήσεις στην εργασία, στο σπίτι, ή το σχολείο
◾ βλέπεις ή ακούς πράγματα που δεν υπάρχουν Επικοινωνησε με έναν επαγγελματία θεραπευτή ή σύμβουλο εάν:
◾ Νιώσεις οτι η ζωή σου δεν αξίζει
◾ Ευχεσαι να είχες πεθάνει με το αγαπημένο σου ατομο
◾ κατηγορείς τον εαυτό σου για την απώλεια ή την αποτυχία να αποτρέψεις τα συμβαντα
◾ εχεις αποσυνδεθεί από τους άλλους για περισσότερο από μερικές εβδομάδες
◾ έχεις δυσκολία εμπιστοσύνης προς τους άλλους δεδομένου ότι η απώλεια ηταν σφαλμα τους
◾ δεν είσαι σε θέση να εκτελείς τις συνήθεις καθημερινές σου δραστηριότητες.
